İzlanda: Başkenti, Nüfusu ve Tüm Ayrıntılarıyla İzlanda Rehberi

İzlanda, Avrupa’nın en batıdaki ülkesi ve dünyanın en kuzeydeki başkenti Reykjavik’e ev sahipliği yapan küçük bir ada ülkesidir. Ülkenin yüzde 11’i buzullarla kaplı ve etrafı sularla çevrili. Küresel ısınma devam ederse, yükselen su seviyeleri ve eriyen buz İzlanda için yıkıcı olabilir.

Volkanik bir ada olan İzlanda, yoğun volkanik aktivite yaşıyor. 2010 yılında, 1.666 metre yüksekliğindeki Eyjafjallajokull yanardağı patlayarak atmosfere doğru bir şekilde kül üfledi ve Avrupa hava trafiğini haftalarca kesintiye uğrattı.

İzlanda, Grönland Denizi ile Kuzey Atlantik Okyanusu arasında yer almaktadır. Birleşik Krallık’ın kuzeybatısındadır ve Kentucky eyaletinden biraz daha küçüktür. Arazi, dağ zirveleri ve fiyortlarla işaretlenmiş bir kıyı şeridi, buzulların oyduğu derin koyları olan buz tarlaları olan bir platodur.

İzlanda hakkında bazı değerli bilgiler:

• Resmi ad:İzlanda Cumhuriyeti

• Hükümet Şekli:Anayasal cumhuriyet

• Başkent:Reykjavik

• Resmi dil:İzlandaca (Diğer: İngilizce, İskandinav dilleri, Almanca)

• Para birimi:İzlanda kronu

Norveç ve Britanya Adaları’ndaki siyasi ve sosyal durum, kitlesel göçlere yol açtı ve kaçan Vikingler İzlanda’yı tamamen şans eseri buldular. İlk kalıcı yerleşimci, 871’de gelen ve kısa süre sonra Reykjavik kasabasını kuran Ingólfur Arnarson adlı bir Norveçli şef olarak kabul edilir.

İzlanda’nın geçmişinin bu önemli dönemine ait tarihi objeler, Viking boynuzları, maskeleri ve heykelleri de dahil olmak üzere İzlanda Ulusal Müzesi’nde bulunabilir. İzlanda’nın nüfusu arttıkça, ulusal düzeyde örgütlenme ihtiyacı da arttı. Böylece, 930’da İzlanda Parlamentosu kuruldu ve onu dünyanın en eski parlamentolarından biri haline getirdi.

Parlamento, İzlanda’yı karmaşık bir ikilemle karşı karşıya kalana kadar birkaç yıl başarıyla yönetti:

“İzlanda tanrıya tapan birçok İskandinav yerleşimcinin dini olan pagan mı yoksa Avrupa baskısı altında Hıristiyan mı olmalı?”

1000 yılı civarında, iki dini grup arasındaki iç savaş tehdidinin ortasında, ülkenin geleceğine karar vermesi için bir reis atandı. İzlanda’nın bir bütün olarak Hristiyanlığa geçmesi gerektiğine, ancak paganların özel olarak ibadet etmesine izin verileceğine karar verdi.

1397’de Danimarka ve Norveç’in Kalmar Birliği’ne katılmasıyla İzlanda, Danimarka Krallığı’nın bir parçası oldu. 19. yüzyılda, İzlanda halkı arasında, Jón Sigurðsson liderliğindeki Avrupa’daki benzer hareketlerin ateşlediği güçlü bir milliyetçi duygu yükseldi. 1843’te yeni bir parlamento toplandı ve 1874’te, adadaki ilk yerleşimden bin yıl sonra, Danimarka İzlanda’ya bir anayasa ve iç yönetim verdi.

Birinci Dünya Savaşı, İzlanda’yı gıda kıtlığı ve yaşam standartlarının düşmesi korkusuyla izole etti, ancak ülkenin iç işleri ve uluslararası ilişkiler üzerindeki yetkin kontrolü, Danimarka’nın 1918’de ülkeyi egemen bir devlet olarak tanımasını sağladı. İngilizlerin ve daha sonra ABD Ordusunun işgali İzlanda için harikalar yarattı, işsizliği azalttı, ekonomiyi canlandırdı ve nihayet 17 Haziran 1944’te İzlanda Cumhuriyeti’nin ilanı gerçekleşti. Bu tarih bugün hala ülkedeki en önemli bayramdır.

Bugün, İzlanda’nın işsizlik oranı dünyanın en düşük ve ekonomik olarak en aktif ülkelerinden biridir.

İzlanda’nın 4.800 kilometreyi aşan engebeli kıyı şeridi, kuzeyde Grönland Denizi, doğuda Norveç Denizi, güney ve batıda Atlantik Okyanusu ve onu Grönland’dan yaklaşık 320 km ayıran Danimarka Boğazı ile birleşir.

Buzullar ve soğutulmuş lavlar, ülkenin toplam alanının yaklaşık onda birini kaplar. Buzullar, İzlanda’nın neredeyse en kuzeydeki yarımadasına değen Kuzey Kutup Dairesi’ne olan yakınlığını anımsatıyor. Ülkenin en büyüğü olan Vatnajökull’un (Vatna Buzulu) kapladığı alan, Avrupa kıtasındaki tüm buzulların kapladığı toplam alana eşittir.

1500’den beri, Dünya’nın toplam lav akışının yaklaşık üçte birinin İzlanda’daki volkanlardan döküldüğü tahmin edilmektedir.

İklim, ülkenin biri kutup diğeri tropikal kökenli iki karşıt hava akımının ortasındaki geniş arka konumundan etkilenir. İklim aynı zamanda iki okyanus akıntısının birleşmesinden de etkilenir: ekvatora yakın bir yerden gelen Körfez Akıntısı ve Doğu Grönland Akıntısı.

Sıcaklık ve yağıştaki mevsimsel değişimler, büyük ölçüde Kuzey Atlantik’i geçen hava cephelerinin sonucudur. Sıcaklıklar ülke genelinde çok fazla değişiklik göstermez. Kuzeybatıda yılda yaklaşık 100 gün ve güneydoğuda yaklaşık 40 gün kar yağar.

İzlanda ekonomisi büyük ölçüde balıkçılığa ve çok çeşitli balık eserlerinin üretimine dayalıdır, ancak aynı zamanda imalat ve hizmetleri de içerir. İhracat, gayri safi milli hasılanın yaklaşık beşte ikisini oluşturuyor. İzlanda’nın küçük nüfusuna rağmen ekonomisi modern ve yaşam standardı diğer Avrupa ülkeleriyle aynı seviyede.

İzlanda’nın birden fazla üretimi özel ellerde. Devlet mülkiyeti, 1990’ların başından beri devlete ait işletmelerin artan özelleştirilmesi yoluyla azaldı. Devlet, elektrik üretim sistemlerinin çoğunun mülkiyetini yerel yönetimlerle paylaşıyor ve mali krizin bir sonucu olarak 2008’de bankacılık bölümünün çoğunun kontrolünü üstlendi.

İzlanda’nın nüfusu son derece homojendir. İşte etnik kümeler ve yoğunlukları:

• %93 İzlandalı,

• %7 diğer

Tarihçiler, yerleşimcilerin kesin kökenleri ve etnik yapıları konusunda farklılık gösteriyor, ancak bunların yüzde 60 ila 80’inin Norveç’ten İskandinav kökenli olduğunu düşünüyorlar.

Dil

İzlandaca ülke genelinde kullanılır. Modern İzlandalılar, İzlanda destanlarını Eski İskandinav dilinde hâlâ zorluk çekmeden okuyabilirler. Etnik ayrım neredeyse yok denecek kadar azdır.

Din

Lutheranizm, 16. yüzyılın ortalarından beri baskın din olmuştur. Nüfusun üçte ikisinden fazlası devlet temelli Evanjelik Lüteriyen kilisesine mensuptur. Ülke genelinde din özgürlüğü vardır.

Kültürel hayat

İzlandalılar, küçük ve homojen bir nüfusun güçlü ve çeşitli bir kültürel yaşam geliştirebileceğinin kanıtıdır. İzlandalılar genellikle utangaç ve özgüvenlidirler ve bazen yabancılara karşı temkinli olsalar da genellikle arkadaş canlısıdırlar.

Ülkede birçok ulusal ve yerel festival vardır. En büyüğü, ülkenin 1944’teki bağımsızlığını kutlayan Bağımsızlık Günü.

Mutfak

İzlanda mutfağı, ülkenin balıkçılık endüstrisine odaklanmaktadır. Hakarl buranın en klasik yemeğidir. Morina, mezgit, balina yağı ve fok eti mevcuttur. Diğer klasik yemekler arasında nemkjöt (tütsülenmiş kuzu) ve koyun bağırsaklarından yapılan gravlax (tuz ve dereotu ile marine edilmiş somon balığı) yer alır.

İşte İzlanda’ya gittiğinizde mutlaka görmeniz gereken yerlerden birkaçı:

• Şingvellir

• Hallgrimskirkja

• güneş gezgini

• Perlan

• Gullfoss

• Skogafoss

• Mavi Lagün

• Dyrholaey

• Kerid Krateri

• Seljalandsfoss

• Svartifoss

• Fjaðrárgljufur

• gayzer

• Jökulsarlon

Türkiye’den İzlanda’ya gitmek için uçuşları kullanmanız gerekiyor. Şu anda Türkiye’den İzlanda’ya direkt uçuş olmasa da aktarmalı uçuşları düşünebilir ve birçok Avrupa ülkesinden İzlanda’ya gidebilirsiniz.

İzlanda’ya giderken aktarma yapacağınız ülke için transit vizeye ihtiyacınız olduğunu unutmayın. Aynı zamanda bir Schengen ülkesi olan İzlanda seyahatiniz için de vizeye ihtiyacınız var.